Hastalar için glokom ameliyatları hakkında genel bilgiler
Durum: Glokom tiplerine yönelik birçok ameliyat çeşidi bulunmasına rağmen aşağıda okuyacağınız bilgilendirme notu glokom ameliyatları hakkında genel bir bilgi vermektedir.
Neden ameliyata gerek duyuldu?
Bu sorunun birçok yanıtı olabilir. Genelde ilaç veya laser tedavisinin yeterli olmadığı hallerde ameliyat planlanmaktadır. Ancak ilaç alerjisi gelişen veya ilaç ve laser tedavisinin yeterli olmayacağına inanılan ileri glokomlu hastalarda ameliyat zamanı öne çekilebilmektedir.
Ameliyatın amacı ne?
Glokom hastalarının tedavisinde amacımız göz içi basıncını düşürerek göz sinirinin hasarlanmasını durdurmaktır. Göz içi basıncı gözün içinde üretilen sıvının toplar damarlara geçişini sağlayan kanallar sisteminde bir tıkanıklık veya darlık meydana gelmesi sonucu yükselir. İlaçlar ve laser sıvı yapımını azaltmak veya çıkışını kolaylaştırmak amacı ile verilir. Ameliyat ise göz içinden göz dışına sıvının geçişini sağlar. Yani tıkanmış kanallara alternatif bir kanal oluşturulması (trabekülektomi ve seton cerrahisi) veya kanalların tıkanıklığının açılması (non-penetran glokom cerrahisi) amacı ile yapılır.
Ameliyatta ağrı duyacak mıyım?
Ağrıyı ortadan kaldırmak için çeşitli anestezi (uyuşturma) teknikleri kullanıyoruz. En sık kullanılan teknik topikal anestezi denilen damla ile anestezi sağlanması yöntemidir. Çocuk, genç ve uyum sağlayamayan hastalar genel anestezi ile tamamen uyutularak ameliyat yapılmaktadır. Topikal anestezide sadece gözünüz uyuşmakta dokunma hissini algılamanıza rağmen ağrı hissetmemektesiniz.
Ameliyatın başarı oranı nedir?
65 yaşın üzerindeki insanlarda 5 yıl boyunca göz içi basıncının kontrol altında gitme olasılığı %70-90 arasında değişmektedir. Yaş gençleştikçe bu oran azalmaktadır.
Ameliyat sonrası görmemi kaybedebilir miyim?
Evet. Glokom ameliyatları zor ve riskli ameliyatlar sınıfına girmektedir. Ameliyat esnasında veya daha sonrası gelişen yoğun kanama, mikrop kapması veya göz yırtılması gibi istenmeyen durumlar ile karşılaşabiliriz. Bu risklerin gerçekleşme oranları ameliyat olmamanız halinde karşılaşabileceğiniz görme kaybı oranından daha az olmasına rağmen hiçbir zaman “sıfır” değildir (%1’in altında). Non-penetran glokom cerrahilerinde bu oran daha da düşüktür.
Ameliyata girmeden önce yapmam gerekenler nelerdir?
- Doktorunuza güvenmiyorsanız, yeterli miktarda aydınlatıldığınıza inanmıyorsanız ve içinizde bir kuşku varsa ameliyatı ertelemelisiniz, lütfen tekrar doktorunuz ile konuşun.
- Kanınızı sulandırıcı veya antikuagulan ilaç kullanıyorsanız ameliyat sırasında veya sonrasında kanamaya yol açabileceği için ameliyat tarihinden 5 gün önce bunları kesmelisiniz. Lütfen bu ilaçları veren ilgili doktoru bilgilendirin.
- Diyabet ve hipertansiyon gibi kronik bir hastalığınız varsa ve devamlı ilaç kullanmanız gerekiyorsa, ameliyat sabahı bu ilaçlarınızı mutlak kullanmalısınız.
- Glokom için kullanılan ilaçlar doktorunuzun belirttiği şekilde ameliyata kadar kullanılmalıdır.
- Ameliyata gelirken çabuk soyunmanıza imkân veren elbiseler giymenizi, makyaj yapmamanızı ve takı takmamanızı öneririz.
Ameliyattan sonra görmemde değişiklik olacak mı?
Glokom ameliyatları genelde görmeyi artırmazlar, görme azalması ilk bir ayda beklenmektedir. Ameliyattan sonra kullanılan ilaçlar kesildiğinde ameliyat öncesi görmeye kavuşacağınız beklenmektedir.
Ameliyattan sonra ne tür şikâyetlerim olabilir?
Yapılan ameliyat dikişli bir ameliyat olduğu için dikişler eriyene kadar üst göz kapağınızın altında sürtünme hissi duyabilirsiniz. Ağrı beklenmemektedir. Geçici görme azalması olacaktır. Göz kızarıklığı ve üst göz kapağı düşüklüğü ilk ay içerisinde beklenen bulgulardır.
Ameliyattan önce kullandığım glokom ilaçlarımı ameliyatlı gözüme damlatmaya devam edeyim mi?
Hayır. Ameliyattan sonra sadece antibiyotik, kortizonlu damla ve göz bebeğini büyültücü bir damla verilmektedir, bunları kullanınız.
Gözümü kaç gün kapatmam gerekiyor?
Özel durumlar hariç sadece ilk gün göz kapatması öneriyoruz. Aksi durumlarda doktorunuz size bilgi verecektir.
Ameliyattan sonra ne sıklıkla kontrole gelmem gerekiyor?
Ertesi gün, 4-5 gün, 15. gün ve 1. ay kontrolleri beklenen kontrollerdir, ayrıca ameliyatın tipine göre ek kontroller gerekebilir.
Ne zaman yıkanabilirim?
Gözünüze su kaçırmadan ertesi gün, kaçırarak bir hafta sonra yıkanabilirsiniz.
Ameliyat başarılı geçerse artık hiç glokom ilacı kullanmayacak mıyım?
Bu soruya maalesef hayır kullanmayacaksınız diyemiyoruz, sayfanın başında da okuduğunuz gibi yaş gruplarına göre değişen başarı oranları var. Ameliyatınız başarılı da olsa başarısız da olsa hayat boyu glokom takibi yaptırmaya devam etmelisiniz. Yaşam sürenize bağlı ileriki yıllarda tekrar ilaç kullanmanız gerekebilir. Ameliyatı tedavinin bir parçası olarak kabul edin, hastalığınızın o aşamasında ameliyat gerektiği için ameliyat oldunuz, ileriki aşamalarda tekrar ilaç ve hatta tekrar ameliyat gerekebilir.